AFETLERDE TELEFONLAR NASIL KULLANILMALIDIR?
AFETLERDE TELEFONLAR NASIL KULLANILMALIDIR?
24 Mayıs 2014 tarihinde ne olduğunu hatırlıyor musunuz? Belki de çoktan unuttunuz. O gün Ege Denizi’nde Gökçeada açıklarında 6.5 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmişti. Sarsıntının İstanbul’dan da hissedilmesiyle insanlar büyük bir panik yaşadı. Deprem nedeniyle yaşanan bir çok deneyimin içinde özellikle telefonların kullanımına dikkat çekmek istiyoruz. Yıkıcı olmayan fakat hissedilen bir deprem olması bile o gün telefonların uzun süre kilitlenmesine ve yakınlarına ulaşmak isteyenlerin cep telefonlarından arama yapamamasına neden oldu. Deprem sonrası insanlar telefonlarına sarılıp yakınlarını aramaya başlayınca yaşanan yoğunluk nedeniyle şebeke çöktü. Uzun süre hatlarda kopukluk sürerken, internet erişimi de şebeke sorunundan olumsuz yönde etkilendi. Günümüzde yoğun bir şekilde kullanılmadığı için olsa gerek sabit hatlarda ise herhangi bir sorun yaşanmadı. Böyle durumlarda herkes telefon etmeye çalışıyor ve kapasitenin çok üzerine çıkılıyor. Peki acaba bu şebekelerin kapasitesi nedir?
Bir baz istasyonunun aynı anda hizmet verebileceği görüşme sayısı sınırlıdır. Bu sayı, baz istasyonuna tahsis edilen taşıyıcı frekans sayısıyla doğru orantılıdır. Daha net bir ifadeyle bir baz istasyonunda 55 kanal ve her bir kanalda 8 frekans bulunur. Yani tek bir istasyon en fazla 440 kişiye aynı anda hizmet verebilir. 441’inci kişi ise diğerlerinden birinin konuşmasını beklemek zorunda kalır.
Bu konuda kıyas yapmak için kullanabileceğimiz bir veriyi Başbakanlık AFAD Bilgi Sistemleri ve Haberleşme Dairesi Başkanı Yusuf Uzunay, Twitter hesabından yazdığı şu cümlelerle ifade etti: “Bölgedeki haberleşmede ortalama %290’lık bir artış yaşanmıştır. Bölgeye gönderilen mobil baz istasyonu sayısı 17’ye çıkmıştır.” Üstelik bu artış herhangi bir depremden sonra değil, Soma’da meydana gelen maden faciasından sonra yaşanan bir artıştı. Soma’da yaşanan lokal olaya kıyasla örneğin olası İstanbul depremi gibi bölgesel bir afetin yaratacağı iletişim artışını tahmini size bırakıyoruz.
Afetlerde İletişimi Sürdürmek
İçinde yaşadığımız iletişim çağı bizi cep telefonlarımıza neredeyse bağımlı bir hale getirdi. Üzüldüğümüzde, sevindiğimizde, canımız sıkıldığında birileriyle konuşma ihtiyacı hissediyoruz. Normal olarak bir afet ve acil durumda korktuğumuzda da öncelikle sevdiklerimize haber vermek yada onlardan haber almak istiyoruz. Öyleyse durumun yarattığı bu ikilem ile nasıl baş edeceğiz? Afetlerde telefon kullanmalı mıyız, kullanmamalı mıyız? Herhalde en doğru tavsiye “Kullanmayın” demek olacaktır. Ancak çok kabul edilebilir bulmayacağınızı düşünerek telefonu makul seviyelerde nasıl kullanabilirsiniz ondan bahsedelim.
Afetler sırasında iletişimin aksamaması için dikkat edilmesi gereken önemli hususları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Telefonları o anda gerçekten ihtiyacı olanların kullanması çok önemlidir. İnsanların yaşamı yardım çağırmak için yapılacak o bir telefon görüşmesine bağlı olabilir. Bu sebeple acil müdahale gerektiren bir durum yoksa telefon hatlarını meşgul etmeyin.
- Bölge dışı bağlantı kişinizle yapacağınız kısa bir görüşme durumunuzu sevdiklerinize iletmek için yeterli olacaktır.
- Hatta telefon görüşmesi yerine kısa mesaj göndermeniz hattı meşgul etmemenizi sağlayacaktır.
- Evinizde bulunduracağınız eski tip kablolu bir telefon, cep telefonlarının çekmediği durumlarda imdadınıza yetişebilir. Elektriklerin olmayabileceğini düşünürsek telsiz tipi telefonlar da çalışmayacaktır.
- Daha da iyisi, afet çantanız içerisinde bulunduracağınız bir telefon kartı olacaktır. Ankesörlü telefonları kullanırsanız evin içine girmek zorunda kalmazsınız. Yakın çevrenizdeki ankesörlü telefonları aile afet planınızı hazırlarken tespit edin.
- Afet sonrasında cep telefonları gerçekten hayati olabilir. Uzun süre elektrik kesintisi yaşanacağı göz önünde bulundurulursa şarjınızı akıllıca kullanmak isteyebilirsiniz. Şarjınızı çabuk tüketmemeye çalışın.
- Eğer bir akıllı telefon sahibi iseniz gereksiz fonksiyonları nasıl devre dışı bırakabileceğinizi öğrenin. (GPS, 3G vs.)
- Unutmayın şebeke olmadığı durumlarda telefonlar şebekeye ulaşmak için daha fazla enerji harcayacaktır. Bu durumda telefonu kapatın.
Acil durum telefon numaralarını tekrar hatırlatalım:
Afetle ilgili gelişmeleri takip etmek için afet çantanızda bulunması gereken pilli radyodan faydalanabilirsiniz. İstanbul için Afet FM 103.0 frekansından yayın yapıyor olacaktır.
Son olarak afette kesintisiz iletişim sağlamak için telsiz kullanmayı düşünebilirsiniz. Sahip olacağınız bir amatör telsiz ve amatör telsizcilik ehliyeti (Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından veriliyor) ile afet sırasında müdahalecilerin iletişim sağlamasına bile yardımcı olabilirsiniz.
Sağlıcakla kalın…
