13 Mayıs 2014 tarihinde Soma’da 301 madencimizin hayatını kaybetmesine neden olan facia ve ardından 24 Mayıs 2014 tarihinde Ege Denizi’nde meydana gelen 6.5 büyüklüğündeki deprem nedeniyle uzun süredir blog yazılarımıza ara vermek durumunda kalmıştık. Öncelikle Soma’da yaşamını yitiren tüm işçilerimize Allah’tan rahmet, geride kalan ailelerine başsağlığı diliyoruz.
Şu bir gerçek ki, yaşanan her iki olay da ülkemizin afet ve acil durumlara karşı ne kadar kırılgan olduğunu bir kez daha yüzümüze bir tokat gibi vurdu. Ancak tüm bunların önüne geçilebilirdi. Afet ve acil durumlar nedeniyle yaşanan can ve mal kayıpları azaltmak mümkündür. Toplumumuzda önlem kültürü, afet kültürü, hazırlık kültürü, güvenli yaşam kültürü oluşturulabilir. Bunun için öncelikle bir eğitim seferberliği şart…
Toplumda afet bilinci ve farkındalığı oluşturulmasına yönelik yapılan çalışmalara siz de destek olabilirsiniz. Aileniz ve yakın çevrenizden başlayarak sevdiklerinizi afete hazırlık yapmaları konusunda teşvik edebilirsiniz.
Geçtiğimiz yazımızda ev ve iş yerlerini nasıl güvenli hale getirebileceğinizi paylaşacağımızı söylemiştik. Ancak tam bu noktada konuya parantez açıp afet çantasıyla ilgili önemli bilgiler sunmanın daha doğru olacağını düşünüyoruz. 24 Mayıs tarihinde Ege Denizi’nde meydana gelen 6.5 büyüklüğündeki deprem birçok il ve özellikle İstanbul’dan da hissedildi. Yaşanılan sarsıntı nedeniyle halk korku ve paniğe kapıldı. Beklenen büyük İstanbul Depremi ve başta afet çantası olmak üzere afete hazırlık konuları tekrar gündemdeki yerini aldı. Hal böyle olunca, maalesef ki afete hazırlık konusunda yanlış bilgiler de yayılmaya başladı. Eğitimde yanlış bir bilgiyi, kavram yanılgısını düzeltmek yeni bir bilgiyi yapılandırmaktan çok daha zordur. Onun için afet çantası kavramının doğru ve iyi anlaşılması gerektiğini düşünüyoruz.
Afet çantası enkaz çantası değildir!
Afet çantasının ne olduğunu açıklamadan önce ne olmadığını açıklayalım. Afet çantası enkazdan çıkarken kullanılacak bir çanta değildir. Enkazın altında hayatta kalmanızı sağlayacak bir çanta ise hiç değildir.
Şimdi filmi biraz başa sarıp afet çantasının durumunu gözden geçirelim. Afet hazırlığınız kapsamında bir afet çantası edindiniz ve evinizin herhangi bir yerinde bu çantayı bulunduruyorsunuz. Deprem oldu. Bina yıkıldı. Siz de hayattasınız ama enkazda mahsur kaldınız. Böyle bir durumda sıkışmış yada yaralanmış olma ihtimaliniz oldukça yüksek. Çantaya ulaşmanız ise zaten mümkün değildir. Oradan kurtulmak için tek şansınız sizi kurtarmak için gelecek arama-kurtarma profesyonelleri olacaktır. Dolayısıyla afet çantanızın içindeki malzemelerin hiç biri sizi enkazda korumak yada kurtarmak için değildir.
Nedir peki şu afet çantası?
Afet çantası, bir afet meydana geldikten sonra ihtiyaç duyacağınız temel gereksinimlerin bir arada bulunduğu çantadır. Yani afet çantası edindiniz, deprem oldu, sarsıntı geçtikten sonra dışarıya bu çantayı alıp çıkarsanız dışarıda geçireceğiniz süre boyunca ihtiyacınız olan tüm malzemeleri bir arada bulabilirsiniz. Deprem olduktan sonra tekrar eşya veya malzeme almak için eve girmek güvenli olmayacaktır. Yaşanabilecek bir artçı deprem hasar almış binanızın yıkılmasına neden olabilir.
Büyük bir deprem sonrasında ilk 72 saat için yardım ulaşmayabileceğini göz önüne alarak afet çantasının içinde en az üç gün yetecek kadar malzeme bulundurulmalıdır. Afet çantasına ihtiyaçlarınıza uygun olarak çeşitli malzemeler koyabilirsiniz ancak her afet çantasında bulunması gereken bazı temel malzemeler vardır.
Afet çantasına neler konulmalıdır?
Su – Bir afetten sonra ihtiyaç duyacağınız en önemli şey içme suyudur. Şebeke suyu kesilmiş, kirlenmiş olabilir, su dağıtımı gecikebilir. Bu sebeple en az 3 gün yetecek kadar suyu çantanıza koymalısınız. Günlük kişi başı en az 1 litre içme suyu bulundurmanız faydalı olacaktır.
Gıda – Afet ortamında yaşanan stres ve harcanan enerji nedeniyle vücudunuzun ihtiyaç duyacağı enerjiyi sağlamalısınız. Bu sebeple gıda dağıtımı gelinceye kadar çantanızda bulunacak gıdalar hayata tutunmanızı sağlar. Çantanızda bulunduracağınız gıdalar yüksek enerjili, dayanıklı ve tüketime hazır olmalıdır.
Hijyen malzemeleri – Afet ortamında en önemli sorunlardan biri hijyendir. Salgın hastalıkların önüne geçmek için kişisel hijyeninize özen göstermelisiniz. Bunun için afet çantasında sabun, diş fırçası, diş macunu, ıslak mendil, kağıt mendil gibi malzemeleri bulundurmalısınız.
El feneri – Afetten sonra elektrik hatları koptuğu için veya güvenlik nedeniyle dağıtım merkezi tarafından elektrikler kesilecektir. Bu durumda binanızdan tahliye olurken ve sonrasında akşam karanlığında el feneri ile çevrenizi aydınlatabilirsiniz. Yedek pillerini de çantaya eklemeyi unutmayın.
Radyo – Afetle ilgili haber alma kaynaklarınız yalnızca radyo ile sınırlanacaktır. Elektrikler kesik olduğundan dolayı televizyon ve bilgisayarlar işe yaramayacaktır. Ancak afetlerde yayına girmek üzere planlanmış kanallardan afet hakkında haberleri dinleyebilirsiniz. İstanbul için afet radyosu 103.0 kanalından yayın yapacaktır. Bu kanal İstanbul Valiliği İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünün resmi kanalıdır. Radyonuzu uzun süre kullanmak istiyorsanız yedek pilleri eklemeyi unutmayın.
İlk yardım çantası – Afet sonrasında ufak yaralanmalar nedeniyle gereken ilk müdahaleyi ilk yardım çantasında bulunan malzemelerle gerçekleştirebilirsiniz. Yeri gelmişken Sağlık Bakanlığı onaylı bir ilk yardım eğitimi almayı da ihmal etmeyin.
Nakit para – Afet sonrasında ATM’ler ve POS cihazları devre dışı kalacaktır. Bu yüzden para çekemez, kredi kartıyla alışveriş yapamazsınız. Çantanızda bir miktar nakit para bulundurmanız yararlı olacaktır. Küçük banknotlar ve bozukluklar halinde çantaya koyacağınız para alışverişinizi kolaylaştıracaktır.
Ev ve araba yedek anahtarları – Afetten sonra evi terk ederken ev ve araba anahtarlarınızı aramakla vakit kaybetmemek için birer kopyalarını çantanızın kolay ulaşabileceğiniz bir gözünde saklayın.
İlaçlar – Sürekli kullanmanız gereken ilaçlar varsa yedeklerini çantanıza eklemeyi unutmayın.
Afet çantanıza koymanız gereken malzemeler bunlarla sınırlı değildir. Örneğin önemli evraklarınızın kopyalarını olası resmi işlemler için afet çantanıza ekleyin. Diğer malzemeleri ise aşağıdaki gibi listelemek mümkündür:
- Mum, koli bandı, çakmak veya kibrit
- Çöp torbası
- İş eldiveni, toz maskesi, çakı
- Yağmurluk
- Yedek kıyafet
Afet çantasıyla ilgili şu ipuçlarını hatırlayalım:
- Afet çantanız kolay taşınabilir olsun. Gerekirse her aile bireyi için ayrı bir çanta hazırlayın.
- Afet çantanızı kolay ulaşılabilir bir yerde bulundurun. Hemen alıp çıkabileceğiniz şekilde çıkışa yakın bir yer seçin.
- Afet çantanızdaki malzemelerin son kullanma tarihlerine dikkat edin.
- Afet çantanızın içindeki malzemeleri her 6 ayda bir gözden geçirin.
Afet çantanızı edinin, kolay ulaşabileceğiniz bir yerde bulunsun. Ne kaybedersiniz ki?
Doğal afetler, en geniş anlamı ile insanlara zarar veren olaylardır. Başka bir ifade ile can ve mal kaybına yol açan doğal olaylardır. Afetin ilk özelliği doğal olması, ikincisi can ve mal kaybına neden olması bir diğeri çokkısa zamanda meydana gelmesi ve son olarak da başladıktan sonra insanlar tarafından engellenememesidir. Bazı afetlerin yeryüzünün nerelerinde daha çok olduğu bilinmektedir. Örneğin deprem, heyelan, çığ, sel, don ve bazı afetlerin sonuçları depremde olduğu gibi doğrudan ve hemen ortaya çıkar. Ama kuraklıkta olduğu gibi bazılarının sonuçları ise uzun bir zaman sonra ve dolaylı olarak görülür.
